พ่อมดมหัศจรรย์แห่งออซ (The Wonderful Wizard of Oz) เป็นนวนิยายสำหรับเด็ก ที่ประพันธ์โดย แอล. แฟรงก์ บอม, เผยแพร่ครั้งแรก ในสหรัฐอเมริกา เมื่...
พ่อมดมหัศจรรย์แห่งออซ (The Wonderful Wizard of Oz) เป็นนวนิยายสำหรับเด็ก
ที่ประพันธ์โดย แอล. แฟรงก์ บอม, เผยแพร่ครั้งแรก ในสหรัฐอเมริกา เมื่อค.ศ. 1900
ผลตอบรับเรียกว่า ฮิตระเบิด สำหรับยุคสมัยนั้น, ต้องมีการตีพิมพ์ซ้ำ อยู่เนือง ๆ
รวมถึงถูกดัดแปลง เป็นละครเวทีบรอดเวย์, หรือภาพยนตร์เรื่องต่าง ๆ
เดิมทีแค่ นิยายออซ ต้นฉบับ, ก็จัดว่าคือเรื่องยาว ระดับมหากาพย์
เพราะบอมแต่ง หนังสือเล่ม เกี่ยวกับมัน, ไว้มากเกิน 1 โหล
มิหนำซ้ำ หลังบอมถึงแก่กรรม, ก็ยังมีคนที่ทั้ง สานต่อเรื่องราว (สร้างภาคต่อ) และทำ "ภาคต้น" ออกมาเพิ่มอีก
เรียกว่านี่คือ วรรณกรรมอมตะ ของฝรั่งฝั่งอเมริกา, จนผ่านมาเกิน 100 ปี (จากที่ Oz เล่มแรก ถูกตีพิมพ์)
ฮอลลีวูดยังคง ไม่หยุดเข็นภาพยนตร์ เกี่ยวกับ Oz, มาขายคนดูหนัง
เลยสงสัย จนไปขุดมา, ว่าเนื้อหาของ ตัวบทประพันธ์ดั้งเดิม นั้นเป็นเช่นไร ?
พายุพัดพา
เด็กผู้หญิงชื่อ "โดโรธี เกล" อาศัยในฟาร์ม, ซึ่งตั้งอยู่แถวแถบ รกร้างว่างเปล่า ของแคนซัส
นอนกลางบ้านหลังเล็ก ๆ ร่วมกับป้าเอ็ม, ลุงเฮนรี่ และสัตว์เลี้ยงแสนรัก (หมาตัวเล็กชื่อ โตโต้)
ชีวิตแต่ละวัน ควรน่าเบื่อจัด, แต่เพราะ หนูน้อยโดโรธี
เป็นคนสดใส มองโลกในแง่ดีจัด, เธอจึง มีความสุข แบบตามอัตภาพ
วันหนึ่งพายุลูกใหญ่ พัดมา ทำลายความสงบ, อย่างกะทันหัน
มันหอบบ้าน ของโดโรธีทั้งหลัง ขึ้นกลางอากาศ, ขณะเหลือเพียง เด็กหญิง กับเจ้าโตโต้ข้างใน
บ้านไปตกลง ณ ประเทศมันช์กิ้น (Munchkin) ของดินแดนชื่อออซ
ทับ แม่มดชั่วร้ายแห่งตะวันออก (the Wicked Witch of the East) แบนเป็นกล้วยปิ้ง
เหลือเพียง ส่วนขาช่วงล่าง คู่ที่สวมรองเท้า ทำจากเงิน, ยื่นโผล่มาให้เห็น
ราษฎรชาวมันช์กิ้น ปลื้มปีติ, ที่นางแม่มด ผู้เคยปกครอง ด้วยความเลวร้าย ตายเสียได้
แม่มดดีจากทางเหนือ (The Good Witch of the North) ซึ่งอยากช่วย ชาวมันช์กิน มาตลอด, ก็แวะมาดู
แม่มดเหนือ แลราษฎร ต่างยกย่องโดโรธี, ผู้พิฆาตทรราช
เมื่อโดโรธี แจ้งแม่มดเหนือ ว่าหนูอยากกลับบ้าน (แคนซัส)
แม่มดตอบว่า ไม่ทราบวิธี, แต่แนะนำให้ โดโรธี
ยึดรองเท้าเงิน จากศพ (เพราะรู้มาว่ามันมี เวทมนตร์ทรงพลัง บางอย่าง) มาสวมไว้
และเดินทางไกล โดยมุ่งหน้าไปตาม ถนนปูอิฐสีเหลือง, สู่เมืองมรกต ณ ภาคกลาง
อันมีพ่อมด "ออซ" ซึ่งขึ้นชื่อลือชา ว่าทรงพลังยิ่งใหญ่สุด ณ ดินแดนแห่งนี้, ประจำการอยู่
รวบรวมพรรคพวก
แม่มดเหนือ จุมพิตบนหน้าผาก ของโดโรธี เพื่อมอบมนตร์คุ้มกัน, จากนั้นโดโรธี เริ่มต้นการผจญภัย (ร่วมกับโตโต้)
เธอค่อย ๆ ได้พรรคพวก เพื่อนร่วมทางเพิ่ม, เริ่มจาก 'หุ่นไล่กาพูดได้'
ผู้ถูกชาวนา สร้างมาแบบธรรมดา, แต่ด้วยเหตุอัศจรรย์ อันใดไม่ทราบ มันเกิดมีชีวิต
ถัดมาคือ 'คนตัดไม้ดีบุก' ผู้เคยเป็นบุรุษมนุษย์, ก่อนสูญเสียกายเนื้อ เพราะคำสาปแม่มดร้าย
สุดท้ายได้แก่ 'สิงโตขี้ขลาด' ซึ่งจะว่าไป ก็เป็นสิงโตนิสัยดี และ 'พูดได้' นั่นแหละ
หุ่นไล่กา ทั้งตัวและหัว ล้วนมีแต่ฟาง, จึงใฝ่ฝันต้องการ จะมี 'สมอง'
คนตัดไม้ดีบุก ปรารถนา 'หัวใจ', เพราะมองว่า สำคัญสุด ในบรรดาอวัยวะที่สูญเสีย
สิงโตขี้ขลาด อยากเป็นราชสีห์, ผู้มีความ 'กล้าหาญ'
ทั้ง 3 คิดว่า พ่อมดออซ คงมอบของพวกนั้น แก่พวกตนได้, จึงติดตามโดโรธี
ออซ มหัศจรรย์พ่อมด ผู้ยิ่งใหญ่
หลังคณะเดินทาง ของโดโรธี ข้ามผ่านหลายอุปสรรค
เช่น ทุ่งดอกป๊อปปี้มรณะ ที่เกสรมีฤทธิ์ ทำสิ่งมีชีวิตนอนหลับ
(ซึ่งถ้าข้าม ผ่านไม่ทัน หลับยาว จนสิ้นใจตายคาทุ่งแน่), พวกเขา ไปถึงจุดหมาย อย่างเมืองมรกต
พ่อมดออซ เรียกคณะเดินทาง เข้าพบทีละราย
ออซปรากฏ ต่อหน้าโดโรธี ในแบบที่เป็นศีรษะ ขนาดยักษ์
เป็นสตรีทรงเสน่ห์ ต่อหน้าหุ่นไล่กา, เป็นสัตว์ประหลาด ต่อหน้าคนตัดไม้, และเป็นลูกบอลไฟ ต่อหน้าสิงโต
ออซหวังแสดง ความอัศจรรย์พันลึก เพื่อขู่คณะเดินทางให้กลัว, แล้วหนีไปซะเฉย ๆ กัน
แต่ดันกลายเป็น คณะเดินทาง ยิ่งเชื่อสนิท, ว่าออซเก่งกาจ ด้านเวทมนตร์งี้
ต้องดลบันดาล ความต้องการ ของพวกเขา, ให้เป็นจริงได้ชัวร์
ภารกิจพิชิต แม่มดร้าย ตะวันตก
เพื่อเอาตัวรอด จากการถูกจับได้, ว่าเขาไม่อาจ ใช้เวทมนตร์
ออซมอบภารกิจ ที่ดูเป็นไปไม่ได้, แก่คณะเดินทาง
คือต้องฆ่า แม่มดชั่วร้าย แห่งตะวันตกก่อน, ออซจึงจะยอม ช่วยทุกคน สมปรารถนา
คณะเดินทางจึง มุ่งหน้าสู่, ประเทศวิงกี้ (Winkie) ทางภาคตะวันตก
แม่มดตะวันตก ไม่ประมาท ผู้สังหารแม่มดตะวันออก (โดโรธี)
หล่อนส่งฝูงหมาป่า ไปขย้ำ, แต่คนตัดไม้โชว์โหด สังหารหมู่พวกมัน ด้วยคมขวาน
แม่มดส่งฝูงอีกา โจมตีตาม, แต่หุ่นไล่กา ล่อพวกมันเข้าหา แล้วจับหักคอเรียงตัว
แม่มดส่ง ฝูงผึ้งสีดำ จู่โจม, ทว่าคณะเดินทาง ใช้ฟางจากร่าง หุ่นไล่กา ซุ่มซ่อนกายา
แล้วปล่อยผึ้ง รุมต่อยร่างดีบุก ของคนตัดไม้, จนเดี้ยงเองหมด (เพราะผึ้งย่อมตาย หลังสูญเสียเหล็กใน)
แม่มดส่งทาส ชาววิงกี้ 1 โหลไป, ทว่าเพียง สิงโตคำรามขู่ ก็ถอยกรูด
แม่มดตะวันตก เลยไม่เหลือทางเลือก นอกจากยอมใช้, หมวกทองเวทมนตร์
หมวกทองใช้เรียก กองทัพลิงมีปีก, ที่ร้ายกาจพอสำหรับ ใครก็ตาม จะใช้พวกมัน ยึดครองประเทศวิงกี้
แต่ผู้ครอบครองหมวก แต่ละคน, มีโอกาสขอพร จากกองทัพลิงบิน เพียง 3 ครั้ง
แม่มดยอม เรียกลิงรอบ 3 (ในอดีต เคยขอพรอื่น 2 รอบละ), เพื่อเล่นงาน คณะเดินทางของโดโรธี
หุ่นไล่กา ถึงกับร่างพัง ฟางกระจัดกระจาย, คนตัดไม้ ร่างดีบุก บุบบู้บี้สิ้นสภาพ
สิงโตถูกขัง (แม่มดร้าย หวังเปลี่ยน เป็นสัตว์เลี้ยง)
ส่วนโดโรธี กลายเป็นทาสรับใช้ ทำงานบ้าน, เนื่องจากแม่มดร้าย ไม่สามารถ ฆ่าเด็กสาวได้
เพราะมนตร์คุ้มกัน (อันคือจุมพิต บนหน้าผาก โดยแม่มดเหนือ), มันขวางอยู่
อีกจุดประสงค์ ที่แม่มดตะวันตก เก็บโดโรธี, ไว้ใกล้ตัว
เพราะว่า อยากหาจังหวะ, ขโมยของวิเศษ แบบ 'รองเท้าเงิน' มา
แม่มดตะวันตก เกือบทำสำเร็จ, โดยทำโดโรธี สะดุดล้ม
แต่นั่นทำ โดโรธีโมโห, หยิบถังน้ำ สาดโครมใส่
โดโรธีไม่ทราบว่า 'น้ำ' คือจุดอ่อนร้ายแรง สำหรับอีกฝ่าย, แล้วร่างของ แม่มดตะวันตก ก็เหลวเป๋วละลายเละ
ออซ นักต้มตุ๋น
พวกวิงกี้ดีใจ เพราะทรราชสิ้นชีพ, และช่วยซ่อมแซม หุ่นไล่กา กะคนตัดไม้ดีบุก
พวกเขาเกิดถูกใจ, ขอให้ คนตัดไม้ เป็นผู้ปกครองประเทศ รายใหม่
คนตัดไม้ตกลง, แต่ขอว่าไว้หลัง ส่งโดโรธี สู่แคนซัสก่อน
โดโรธีใช้หมวกทอง เรียกฝูงลิง, พาคณะเดินทางบินซิ่ง กลับนครมรกต
ออซจำใจเฉลยว่า ตนเป็นตาแก่ นักต้มตุ๋น, ไม่ใช่พ่อมด
ในอดีต พลัดหลงจากโอมาฮา (เมืองในอเมริกา) มาดินแดนออซ เพราะพายุ, ตอนอยู่บน บอลลูนลมร้อน
อย่างไรซะ เขายังสามารถ, มอบสิ่งที่ คณะเดินทางปรารถนา ให้ได้
ออซรู้ว่า ส่วนใหญ่ทุกคน, มีสิ่งที่ต้องการ ในตัวอยู่แล้ว
หุ่นไล่กาที่จริงฉลาด (ใช้ปัญญา แก้ปัญหา ระหว่างผจญภัย หลายรอบละ),
คนตัดไม้ หัวใจงดงาม (ไม่กล้าเหยียบ กระทั่งแมลง ไม่ฆ่าแบบไม่จำเป็น),
สิงโตเองก็แค่ ขาดความมั่นใจ, ฉะนั้นออซ จัดการทั้ง 3 ได้ไม่ยาก
ออซมอบถุง ยัดรำข้าว หมุด เข็ม, ให้หุ่นไล่กา ใส่ลงในส่วนหัว
แล้วหุ่นไล่กา ก็กลายเป็น คนหัวแหลม, สติปัญญา (เข็ม) ทิ่มแทงออกมาให้เห็น ยามใช้ความคิด
ออซมอบถุงไหม รูปหัวใจ ยัดไส้ขี้เลื่อย, แก่คนตัดไม้
เวลาหมอนั่น เดินไปเดินมา, จะรู้สึกว่า มีหัวใจขยับ ในร่างดีบุก
ออซให้สิงโต ดื่มน้ำสีแปลก, โดยบอกว่านี่แล ของเหลวแห่ง ความกล้า ดูดมันเข้าร่างโลด
ออซแต่งตั้ง หุ่นไล่กา, นั่งเก้าอี้ราชา ผู้ครองนครแทน
แล้วตั้งใจจะ ขึ้นบอลลูนลมร้อน พร้อมโดโรธี, เพื่อกลับอเมริกาด้วยกัน
(เพราะออซชักเบื่อ, การหลอกลวงชาวบ้าน ไปวัน ๆ ในเมืองมรกต)
แต่เจ้าโตโต้ดัน พลัดหลง ตรงจังหวะบอลลูน, ต้องขึ้นสู่ท้องฟ้า
จึงมีเพียงออซ ที่หายไป พร้อมกับบอลลูน, โดโรธีผู้มัว ตามสัตว์เลี้ยง ติดแหงกคา ดินแดนออซต่อ
กลินดา แม่มดดี แห่งทิศใต้
คณะเดินทาง ยังคงรวมเป็น 1, เพื่อพยายาม ส่งโดโรธี คืนสู่บ้านเกิดเมืองนอน
หลังระดมสมอง สอบถามคนใน เมืองมรกต
ก็ได้ความว่า ควรลองไปหา, กลินดา แม่มดดี ประจำประเทศ ควอดลิง (Quadling) ณ ทิศใต้
ระหว่างทาง พวกเขาเจอ เมืองกระเบื้อง, ซึ่งทั้งสิ่งของ และสิ่งมีชีวิตทั้งหมด ล้วนทำจากกระเบื้อง แตกหักง่าย
เมื่อผ่านป่า สิงโตได้ช่วยฆ่า แมงมุมยักษ์, ที่คุกคาม พวกสัตว์ป่า
จึงถูกสรรพสัตว์ แถบนั้น, ขอให้ปกครองพวกมัน ในฐานะราชสีห์เจ้าป่า
แน่นอนว่า สิงโตตกลง, แค่ต้องหลัง ส่งโดโรธี คืนสู่แคนซัส
คณะเดินทาง ผ่านอีกหลายอุปสรรค, และถึงปราสาทกลินดา
กลินดาเปิดเผยว่า รองเท้าเงิน ที่โดโรธีสวม, มีเวทมนตร์สำหรับ พาเด็กหญิงกลับแคนซัส ภายในชั่วพริบตา
หากโดโรธีรู้ วิธีใช้มัน คงไม่ต้อง เดินทางไกล, ได้คืนสู่แผ่นดินอเมริกา ตั้งแต่วันแรกละ
อย่างไรซะ คณะเดินทางทุกคน เห็นพ้องต้องกัน, ว่าการผจญภัยของโดโรธี ไม่สูญเปล่า
เพราะพาทั้งหมด มารวมตัวกัน, และพวกเขาทุกคน ต่างได้รับ สิ่งที่ตนปรารถนา
โดโรธีมอบหมวกทอง แก่กลินดา, ผู้สัญญาว่า จะใช้ในทางดี
และปลดปล่อย ฝูงลิง, จากเวทมนตร์ที่ผูกมัด ให้พวกมันต้องคอย รับใช้ผู้ถือครองหมวก
โดโรธี กอดโตโต้, เคาะส้นรองเท้า เข้าด้วยกัน 3 ครั้ง จากนั้นตัวลอย และหมุนกลางอากาศ
แม้รองเท้าเงิน หลุดหายไป ทั้ง 2 ข้าง, ระหว่างกระบวนการ
แต่พริบตาเดียว ก็กลิ้งหล่นบน ผืนแผ่นดินแคนซัส, ได้เจอหน้า ลุงกะป้า อีกครั้ง
ที่มาภาพประกอบ: รูปปก (บนสุดของบทความ) จับภาพจากตัวอย่าง หนังเรื่อง Wicked (2024)
รูปที่เหลือ จากหนังเรื่อง Oz the Great and Powerful (2013)
COMMENTS